اعتبار و حجیت حساب فلکی در شروع رمضان
( عمل به حساب فلکی در دخول رمضان نزد شافعية )، تدوین:محمدعزیز محمدی
امام نووی رحمه الله در کتاب #المجموع قول کسانی که قایل به عمل به حساب فلکی و منازل ماه، هستند، را مردود دانسته است. او می گوید بنابر حدیث صحیح از پیامبر ﷺ که در صحیحین آمده است" إنَّا أُمَّةٌ أُمِّيَّةٌ لَا نَحْسِبُ وَلَا نَكْتُبُ الشَّهْرُ هكذا وهكذ "، عمل به حساب فلکی، صحیح نیست. چون اگر مردم مکلف به چنین چیزی شوند، در مضیقه و مشقت قرار می گیرند، زیرا جز برخی از افراد در شهرهای بزرگ، بقیه مردم به حساب فلکی و منازل قمر آگاه نیستند. لذا بنابر صراحت احادیث مذکور آنچه که جمهور علما گفته اند صحیح است و غیر آن باطل است. #المجموع للنووي
#فَرْعٌ
بنابر حساب مُنَجِّمِ،[در شروع رمضان ] نه روزه بر او[ خود منجم] واجب میشود و نه بر دیگران واجب میشود.
#رویانی گفته است :هم چنین بر کسی که علم به منازل ماه را دارد، اين علم او بنابر قول اصح سبب وجوب روزه بر او نمی شود. اما در مورد جایز بودن روزه بنابر حساب فلکی، امام نووی در کتاب «التَّهْذِيبِ» گفته است:پیروی از منجم در مورد شروع و آغاز ماه رمضان،جایز نیست، اما در اینکه آیا شخص منجم می تواند بنابر این علم خود، روزه بگیرد یا نه؟ دو وجه در مورد آن گفته شده است. #(روضة الطالبين النووي).
بنابر این اگر شخصی از طریق محاسبه نجومی بداند که فردا اول ماه رمضان است، روزه واجب نمی شود، لكنْ فقط خود منجم و حسابگر میتوانند روزه بگیرند. #(عمدة السالك). اما بدون اختلاف روزه بر آنها واجب نیست.
(النجم الوهاج)
عمل به قول منجم و حسابگر در مورد شروع به روزه رمضان جایز نیست، اما آنها میتوانند بنابر اقتضای علم خود عمل کنند، ولی روزه آنها در اینصورت بجای روزه فرض، کفایت نمی کند.(بعنوان روزه واجب محسوب نمی شود). #(المنهاج القويم - #تحفة المحتاج- #الاقناع)
#هم چنین بنابر اجماع اگر کسی بگوید:پیامبرﷺ در خواب به من گفت که امشب اول رمضان است، روزه واجب نمی شود، به دلیل شک در ضبط کسی که خواب را دیده است نه به دلیل شک در خودرؤْيَا. #مغني المحتاج- نهاية المحتاج)
@figheshafei