راه چاره

#اصول فقه:
«استحسان»:تدوین:محمدعزیز محمدی
[من استحسن فقد شرع]؛ #مدح_استحسان است یا #ذم_استحسان؟
استحسان یکی از ادله استنباط احکام شرعی است.  استحسان در نزد شافعی و ابن حزم ،مطلقا حجت نیست و به شدت با آن مخالف هستند. اما در نظر حنفیه به عنوان یکی از ادله استنباط احکام معمول است.
امام شافعی رحمه الله در مورد استحسان جمله مشهوری دارد ؛فرموده است:[من استحسن فقد شرع].مشهور اقوال در مورد معنای این جمله شافعی این است که این کلام در مذمت استحسان است.اما شیخ محیی الدین ابن عربی( الفتوحات المكية؛ 3 / 253 )؛ در تاویلی قابل تامل در مورد این کلام امام شافعی گفته است،که این قول امام شافعی در مدح استحسان است ، نه در مذمت آن. او مدعی است که اصحاب و فقهای شافعی منظور شافعی را نفهمیده اند.
اگرچه این تاویل ابن عربی قابل تامل  است و ممکنه موردی برای چنین توجیهی وجود داشته باشد؛ لکن با نصوص صریح امام شافعی وفق و رفق ندارد. زیرا امام شافعی علاوه براین که به صورت مبسوط کتابی در رد احتجاج به استحسان را نوشته است؛ در کتاب «الام9/68» می گوید: [ لا يجوز له أن يحكم، ولا يفتي بالاستحسان، إذا لم يكن الاستحسان واجبا ولا في واحد من هذه المعاني] .

#اصول فقه
«استحسان

#ابن عربی

تدوین:محمدعزیز محمدی، کانال چهار مذهب
figheshafei@